در مواردیکه انجام کار بطور مقاطعه به اشخاص حقیقی یا حقوقی واگذار می‌شود:کارفرما باید در قراردادی که منعقد میکند مقاطعه کار را متعهد نماید که کارکنان خود و همچنین کارکنان مقاطعه کاران فرعی را نزد سازمان تأمین اجتماعی بیمه نمایند و کل حق‌بیمه را به ترتیب مقرر در ماده 28 قانون تأمین اجتماعی بپردازد.پرداخت 5 درصد بهای کل کار مقاطعه از طرف کارفرما موکول به ارائه مفاصاحساب از طرف سازمان خواهد بود.در مورد پیمانکارانی که صورت مزد و حق‌بیمه کارکنان خود را در موعد مقرر به سازمان تسلیم و پرداخت نمایند معادل حق‌بیمه پرداختی بنابه درخواست سازمان از مبلغ مذکور آزاد خواهد شد.

هرگاه کارفرما آخرین قسط مقاطعه کار را بدون مطالبه مفاصاحساب سازمان بپردازد؛ مسئول پرداخت حق‌بیمه مقرر و خسارات مربوطه خواهد بود و حق دارد وجوهی را که از این بابت به سازمان پرداخت می‌نماید از مقاطعه کار مطالبه و وصول نماید . کلیه وزارتخانه‌ها و موسسات و شرکتهای دولتی, همچنین شهرداریها، اتاق‌اصناف (سابق)، موسسات دولتی، غیردولتی، موسسات خیریه و عام‌المنفعه مشمول این ماده میباشند.

تبصره الحاقی به ماده 38 قانون تأمین اجتماعی (مصوب جلسه مورخ 26/2/72 مجلس شورای اسلامی)کلیه کارفرمایان موضوع ماده 38 قانون تأمین اجتماعی مکلفند مطالبات سازمان تأمین اجتماعی از مقاطعه کاران و مهندسین مشاوری که حداقل یکسال از تاریخ خاتمه,تعلیق یا فسخ قرارداد آنان گذشته و در این فاصله جهت پرداخت حق‌بیمه کارکنان شاغل در اجرای قرارداد و ارائه مفاصاحساب سازمان تأمین اجتماعی مراجعه ننموده‌اند را ضمن اعلام فهرست مشخصات مقاطعه کاران و مهندسین مشاور از محل 5 درصد کل کار و آخرین قسط نگهداری شده به این سازمان پرداخت نمایند. میزان حق‌بیمه پس از قطعی شدن طبق قانون و براساس آراء هیأت بدوی و تجدیدنظر موضوع ماده 44 قانون تأمین اجتماعی و ابلاغ مجدد به پیمانکار جهت پرداخت بدهی حق‌بیمه ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ توسط سازمان تأمین اجتماعی اعلام خواهد شد, نحوه اجرای تبصره مذکور به موجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که توسط سازمان تأمین اجتماعی تهیه و به تصویب هیأت وزیران میرسد. طبق مواد آئین‌نامه اجرائی تبصره فوق (مشروحه ذیل) که در تاریخ 18/3/73 به تصویب هیأت محترم وزیران رسیده است:

ماده 1.

کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی مشمول ماده 38 قانون تأمین اجتماعی مکلفند کلیه مطالبات سازمان تأمین اجتماعی(که در این آئین‌نامه به اختصار سازمان نامیده می‌شود)از مقاطعه کاران و مهندسین مشاور را برابر ماده واحده قانون الحاق یک تبصره به ماده 38 قانون تأمین اجتماعی مصوب 26/2/72 پس از درخواست سازمان از محل 5 درصد کل کارکرد و آخرین قسط نگهداری شده به سازمان پرداخت نمایند.

ماده 2.

کلیه کارفرمایان مشمول این آئین‌نامه مکلفند حداکثر ظرف مدت 3 ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این آئین‌نامه فهرست کامل پیمانهای موضوع ماده یک (که از تاریخ خاتمه , تعلیق یا فسخ قرارداد آنان یکسال گذشته است)را با مشخص نمودن شماره و تاریخ پیمان , نام پیمانکار و مهندسین مشاور به سازمان تأمین اجتماعی ارائه نمایند و در مورد اعلام مبلغ کل ناخالص پیمان (شامل ارزی و ریالی), میزان 5 درصد و آخرین قسط موضوع ماده 38 قانون تأمین اجتماعی نگهداری شده نزد کارفرما تا تاریخ شروع و خاتمه یا فسخ یا تعلیق پیمان, محل اجرای کارو شرح مختصری از موضوع پیمان, نحوه تهیه مصالح مصرفی (بعهده کارفرما,پیمانکار و یا هر دو) و آخرین اقامتگاه قانونی پیمانکار و مهندسین مشاور با سازمان همکاری نمایند.

ماده 3.

سازمان مکلف است در مورد قراردادهای موضوع ماده یک این آئین‌نامه به ترتیب زیر اقدام نماید.

    الف: در مورد قراردادهایی که حق‌بیمه آنها طبق قانون و براساس آرای هیأت تشخیص مطالبات موضوع ماده 44 قانون تأمین اجتماعی قطعی شده است , بدهی حق‌بیمه را مجداداً به پیمانکار یا مهندسین مشاور ابلاغ و چنانچه حداکثر ظرف 20 روز از تاریخ ابلاغ مجدد,آن را به سازمان پرداخت نکند سازمان بدهی را کتباً به کارفرما اعلام نماید.

    ب: در مورد قراردادهایی که حق‌بیمه آنها قطعی نشده است ,پس از قطعیت بدهی بایستی طبق بند الف اقدام شود.

ماده 4.

کارفرمایان مکلفند بدهی قطعی شده موضوع ماده 3 این آئین‌نامه مربوط به پیمانکاران و مهندسین مشاور را که توسط سازمان اعلام می‌شود حداکثر ظرف مهلت 25 روز از تاریخ ابلاغ از محل 5 درصد و آخرین قسط موضوع ماده 38 قانون تأمین اجتماعی به حساب سازمان واریز نمایند.

ماده 5.

سازمان مجاز است جهت اخذ اطلاعات مربوط به قراردادها, به اسناد و مدارک در اختیار کارفرمایان مراجعه نماید و کارفرمایان درخصوص ارائه مدارک و اسناد مورد نیاز سازمان همکاری نمایند.

ماده 41 قانون تأمین اجتماعی